ฮาเร็ม มาจากคำภาษาอารบิกว่า ฮาริม (Harem) หมายความว่า “ถูกห้ามโดยศาสนา” ซึ่งเป็นคำที่อธิบายถึงสถานที่ซึ่งสุลต่านและก็ครอบครัวของท่านประทับอยู่ ฮาเร็มเป็นเขตต้องห้ามที่ซึ่งแม่ เหล่ามเหสี นางระบำ และก็บุตรชายลูกสาวของสุลต่าน ดำรงชีวิตอยู่โดยตัดขาดจาดโลกด้านนอกอย่างสิ้นเชิง
ฮาเร็มที่ทอปกาปิ ทำขึ้นในปีคริสต์ศักราช 1550 ยุคสุลต่านสุไลมาน เพื่อเป็นที่พำนักพักพิงของรอคอยกเซลานา (Roxelana) ข้าทาสสาวคนงามคนเก่งชาวรัสเซียอันเป็นที่โปรดของสุลต่านสุไลมาน ซึ่งคอยกเซลานาได้ใช้ฮาเร็มเป็นฐานปฏิบัติการสำหรับเพื่อการครอบครองราชบัลลังก์ จนได้รับการแต่งให้เป็นพระมเหสีคนโปรดของสุลต่านสุไลมานในเวลาถัดมา แล้วนางได้ขยายอิทธิพลกระทั่งเปลี่ยนเป็นผู้ตัดสินใจสำคัญแทนสุลต่านสุไลมานหลายต่อหลายเรื่อง
ข้างหลังสุลต่านสุไลมานสวรรคต พระบุตรชายของนางคอยกเซลานาขึ้นครองราชย์ หน้าที่ของนางยิ่งเด่นและก็มีอิทธิพลเพิ่มขึ้นเรื่อยๆในฐานะพระราชแม่ที่กุมอำนาจทั้งสิ้นในราชสำนัก อันเป็นต้นแบบของพระราชแม่ในสมัยต่อๆมา
ด้านในฮาเร็มมีห้องทั้งหมดทั้งปวงกว่า 300 ห้อง ถ้าเกิดเอ๋ยถึงภาพรวมแล้ว ด้านในขอบเขตพระราชวังมีลักษณะเป็นเมืองซ้อนอยู่ในเมือง แน่นไปด้วยตึกบ้านพักของช่างฝีมือหลวง คนที่มีหน้าที่ทำสวน แล้วก็ทหารยามซึ่งจะสวมชุดแต่งกายต่างสีกันไปเพื่อจำแนกได้ง่าย เพราะเหตุว่ามีคนอาศัยอยู่กว่า 5,000 คน
เว้นแต่สุเหร่าและก็โรงอาบน้ำ ยังมีสวนสัตว์ที่มีทั้งยังสิงโต ช้าง หมี รวมทั้งของขวัญจากผู้นำเมืองนอก พื้นที่เดี๋ยวนี้ซึ่งมีขอบเขตกว้างใหญ่จนถึงบางทีอาจจำต้องใช้เวลาหนึ่งวันเต็มก็เลยจะ ดูได้ทั่ว ยังจัดว่าลดลงจากสมัยเก่ามากมาย ขอบเขตเดิมนั้นแผ่กว้างไปถึงสมุทรมาร์มารา สถานีรถไฟซีร์เคจี และก็สวนกุลฮาเน กลุ่มตึกเดิมในยุคสุลต่านอาห์เมตยกตัวอย่างเช่น Raht Hazinesi หรือตึกพระคลังเก็บของมหาโภคทรัพย์ กำแพงชั้นนอก - ชั้นใน แล้วก็ ซีนีลีเคิชค์ หรือพระตำหนักกระเบื้อง ซึ่งปัจจุบันนี้ทำเป็นพิพิธภัณฑสถานเพียงพอร์ซเลนที่ประเทศตุรกี
นักเดินทางสามารถเข้าเลิศชนและก็สัมผัสฮาเร็มได้อย่างไกล้ชิด มีห้องเช่าของพวกยูนุค สถานศึกษาขององค์รัชทายาท ห้องบรรดามเหสี แท่นบรรทมซึ่งปรุลวดลายผ้าของแม่ของสุลต่าน ร้านอาหาร ห้องน้ำหินอ่อนรวมทั้งห้องบรรทมของสุลต่า ห้องบัลลังก์อันโอ่อ่าของสุลต่านมูรัทที่ 3 หอสมุดของสุลต่านอาห์เหม็ดที่ 1 ห้องกินของสุลต่านอาห์เหม็ดที่ 3 ห้องที่ญาติพี่น้องของสุลต่านพัก รวมทั้งห้องต่างๆอีกเยอะมาก
ในส่วนของฮาเร็มของพระราชวังโดลมาบาห์เช เปิดให้เข้าชมทีแรกในปี พุทธศักราช 2514 มีไกด์นำเที่ยวของพระราชวังนำดูทุก 30 นาที รวมทั้งมีให้บริการหลายภาษา นักเดินทางจะต้องสวมถุงก๊อบแก๊บหุ้มรองเท้าคุ้มครองไม่ให้พื้นและก็ประพรมเสียหาย
เกร็ดความรู้ฮาเร็ม
ในฮาเร็มจะมีผู้อาศัย 5 จำพวก ร่วมกันเป็น พระราชแม่ พระมเหสี พระสนม นางใน และก็ ขันที มีพระราชแม่เป็นผู้มีอำนาจสูงสุด มีขันทีซึ่งจำนวนมากเป็นข้าทาสผิวดำคนอัฟริกา (ซึ่งถูกตอนแล้ว) แม้พระมเหสีหรือพระสนมกำเนิดมีลูกหญิงก็จะอยู่กับพระราชคุณแม่กระทั่งสมรส ถ้าเกิดมีโอรสจะอยู่ในฮาเร็มจนกระทั่งอายุ 13 ปี แล้วหลังจากนั้นก็เลยให้ออกไปอยู่วังของตัวเองด้านนอก
ชายที่เข้าออกได้มีเพียงแต่พระราชโอรสแล้วก็ทาศยูนุคผิวดำเพียงแค่นั้น ฮาเร็มไม่ใช่อาณาจักรที่ราคะโลกิยะอย่างที่ผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยรู้เรื่อง แม้กระนั้นเป็นฝ่ายในที่มีการดูแลเป็นลำดับชั้น พระราชแม่ของสุลต่านเป็นราชินี ผู้ทรงสิทธิ์ขาดของอาณาจักรฝ่ายใน รองลงมาเป็นพระมเหสีโดยชอบด้วยกฎหมาย
ในตอนที่สุลต่านบางองค์มีสตรีได้เพียงแค่ 4 คน ดังที่อิสลามอนุญาต แต่ว่าสุลต่านบางองค์มีสตรี นับร้อยๆคนภายในฮาเร็ม เป็นต้นว่า สุลต่านมูรัทที่ 3 (Murat 3) มีสตรีเกือบจะ 1,200 คนภายในฮาเร็ม
สตรีซึ่งมีความสวยสดงดงามยอดเยี่ยมพวกนี้ ถูกนำตัวมากมายจากส่วนต่างๆของโลก ไปยังกรุงอิสตันบูล รวมทั้งจะเป็นคนที่อยู่สนิทสนมกับสุลต่าน ให้กำเนิดบุตรชายบุตรีแก่องค์สุลต่าน สตรีที่มีลูกกับสุลต่านนั้น จะถูกนำไปอยู่ห้องพิเศษข้างในฮาเร็ม ซึ่งอยู่ในพระราชวังอันโอ่อ่าสวยสดงดงาม แต่ว่าโดยความเป็นจริงแล้ว พวกคุณมีชีวิตอยู่ในบรรยากาศที่มีเพียงแต่การช่วงชิงชิงชัย เพราะว่าตำแหน่งสุลต่า (Sultanate) ตกทอดจากพ่อไปสู่ ลูกชายคนโตของวงศ์สกุล เพราะฉะนั้น จุดมุ่งหมายของพวกคุณทุกคนเป็น การให้กำเนิดลูกชายคนแรกแก่สุลต่าน แล้วตัวเองจะมีฐานะเป็นฮาเซคีสุลต่าน (Haseki Sultan) ซึ่งเป็นวิถีทางเดียวสำหรับการรับรองอนาคตของพวกคุณ
ฮาเร็มถึงสมัยเปลี่ยนครั้งสำคัญในยุคของสุลต่านอาห์เมตที่ 1 (ahmet – ครองบัลลังก์ คริสต์ศักราช 1603-1607) เนือ่งจากท่านได้เลือกใช้ฮาเร็มเป็นที่กักตัวพระน้องชายสุลต่าน แทนการสำเร็จโทษที่เป็นจารีตประเพณีปฏิบัติ มาตั้งแต่ยุคของสุลต่านเบยาชิตที่ 1(Beyazit- ครองแผ่นดิน คริสต์ศักราช 1389-1402) ซึ่งแม้คนใดกันขึ้นครองราชย์เป็นสุลต่านก็ควรต้องประหาร (ฆ่า) พระน้องชายของตนเองเสียเพื่อคุ้มครองป้องกันการช่วงชิงราชบัลลังก์ ก่อนที่จะมาเปลี่ยนแปลงมาเป็นการกักขังในฮาเร็มแทนตั้งแต่สมัยของสุลต่านอาห์เมตเป็นต้นมา
นอกเหนือจากการที่จะถูกกักตัวแล้ว ผู้ถูกกังขังตัวยังจำเป็นต้องคุมกำเนิดอีกด้วย เพื่อคุ้มครองปกป้องการมีลูกในฮาเร็ม ถ้าเกิดสนมคนใดกันกำเนิดท้องขึ้นมา นางสนมกำนัลคนนั้นจะโดนจับถ่วงน้ำในทันที ซึ่งถึงแม้การกักตัวจะมองไม่โหดเหี้ยมพอๆกับการสำเร็จโทษ แต่เกิดโทษต่ออาณาจักรออตโตมันในระยะยาว กระทั่งเป็นต้นเหตุให้อาณาจักรอันยิ่งใหญ่ที่สุดแหงโลกชาวมุสลิมล่มสลายสุดท้าย ด้วยความที่พระน้องชายส่วนมากจะถูกกักขังนานกระทั่งสติฟั่นเฟือน พอจำเป็นต้องขึ้นครองราชย์ต่อจากพระเชษฐาที่สวรรคตไป ก็เลยไม่มีความสามารถสำหรับในการบริหารแล้วก็ดูแลประเทศให้ร่มเย็นเป็นสุขได้
พิพิธภัณฑสถานพระราชวังทอปกาปิ เปิดกระทำการแต่ละวัน เวลา 09.00-19.00 น. นอกจากวังวันอังคาร ติดต่อมาและสอบถามถึงที่เหมาะ Topkapi Palace Museum 34400 Sarayii, Sultannahmet, Istanbul Tel (212)- 512-0480, 512-0484
ที่มา : ทัวร์ตุรกี